Kategorie
Blog

Rwa kulszowa – Leczenie i zapobieganie

Rwa kulszowa LECZENIE I ZAPOBIEGANIE

Charakterystyka

Rwa kulszowa zaliczana jest do bóli o typie korzeniowym, które występują jeżeli doszło do uciśnięcia lub podrażniania korzeni nerwowych wraz z ich pochewkami. Charakter bólu jest ostry, a jego czas trwania długi jednak z biegiem czasu ból ma coraz mniejsze natężenie. Dla tego rodzaju objawu bólowego cechą charakterystyczną jest promieniowanie wzdłuż nerwu, który został uciśnięty w zależności od poziomu, na którym doszło do przepukliny.

Zróżnicowanie

Wyróżniamy dwa typy rwy kulszowej. Typ 1 tj. „prawdziwa” rwa kulszowa oraz typ 2 tj. „rzekoma” rwa kulszowa.

Głównymi objawami prawdziwej rwy kulszowej jest ból w dolnej części kręgosłupa, często promieniujący do uda lub pośladka jednak rzadko promieniuje on poniżej kolana. Objawy spowodowane są uciskiem na korzeń nerwowy L1-L3 sąsiadującymi ze sobą kręgami lub przez kompresję krążka międzykręgowego i kręgu. Dodatkowo dolegliwości mogą wywoływać infekcje, cukrzyca, uszkodzenia korzeni nerwowych (np. powypadkowo) oraz guzy.  W świetle obecnych badań zakładamy, że prawdziwa rwa kulszowa występuje jedynie u 5-10% pacjentów skarżących się na ból w odcinku lędźwiowym.

Głównymi objawami „rzekomej” rwy kulszowej jest ból w rejonie uda i pośladka, promieniujący poniżej kolana. Objawy spowodowane są głównie zaburzeniami napięcia struktur mięśniowo-powięziowych oraz obkurczeniem tkanki łącznej związanej z nerwem i tym samym może dojść do „uwięźnięcia nerwu kulszowego”.

Czynniki ryzyka

– długotrwałe siedzenie na niewygodnym fotelu (długie trasy samochodem);

-twarde elementy w kieszeniach wywołujące bezpośredni ucisk, skrócenie mięśnia biodrowo-lędźwiowego;

-przerost mięśnia gruszkowego, rotatorów stawu biodrowego oraz grupy  kulszowo –  goleniowe np. w wyniku monotonnej powtarzającej się siłowej         aktywności    ruchowej (praca, trening siłowy);

-ciąża, infekcje, cukrzyca, blizny, zwężenia przestrzeni międzykręgowych, nadużywanie alkoholu, procesy degeneracyjne dysku, stwardnienia tkanek sąsiadujących z nerwem lub bezpośrednie uszkodzenie nerwu.

Diagnostyka rwy kulszowej

Testy, które wykonujemy przy podejrzeniu rwy kulszowej to:

            – test unoszenia wyprostowanej kończyny dolnej (SLR) w pozycji leżącej lub  siedzącej;

            – test cięciwy łuku jako modyfikacja dla testu SLR;     

            – test dla mięśnia gruszkowatego;

Leczenie

Proces terapii rwy kulszowej w większości przypadków może być prowadzony nieinwazyjnie. W leczeniu dolegliwości bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego głównie stosuje się metody takie jak:

 -farmakoterapia np. ogólnie dostępne środki przeciwbólowe (NLPZ);

 -kinezyterapia pod okiem fizjoterapeuty;

 -fizykoterapia;

 -terapia manualna.

 W fizykoterapii wykorzystujemy między innymi naświetlania lampą sollux, laseroterapie, ultradźwięki, elektroterapie (galwanizacja, prądy diadynamiczne, interferencyjne, Traberta).

Z zabiegów manualnych wymienić można między innymi masaż, techniki rozluźniania mięśniowo-powięziowego (bierne oraz aktywne), manipulacje oraz terapię punktów spustowych.

Wymienione techniki wykazują największą skuteczność w leczeniu dolegliwości bólowych, jeżeli łączymy je podczas sesji terapeutycznej.

Leczenie operacyjne

Leczenie operacyjne jest stosowane gdy dotychczas stosowane leczenie nie przynosi rezultatu, a stan zdrowia chorego ulega pogorszeniu. Celem zabiegów chirurgicznych jest przede wszystkim dekompresja korzeni nerwowych, lub usunięcie nadmiernie uszkodzonych elementów kręgosłupa (na przykład krążków międzykręgowych) i poprawa stabilności kręgosłupa.

Kręgosłup Lublin

Zapobieganie

W prewencji wystąpienia rwy kulszowej lub w ramach aktywności po jej wystąpieniu bardzo ważne jest regularne zażywanie aktywności fizycznej. Może być to dowolna aktywność fizyczna od siłowni przez chodzenie po uczęszczanie na zajęcia zdrowego kręgosłupa lub jogi. Ważne jest, by miała ona miejsce regularnie. Pomoże to zredukować stres, który również odgrywa rolę przy tworzeniu się rwy kulszowej. Ponadto zapewni optymalne natlenienie ciała oraz poprawi krążenie. Trzeba również pamiętać o kontrolowaniu masy ciała, odpowiedniej ilości snu, spożywaniu owoców i warzyw bogatych w witaminy,  antyoksydanty i przeciwutleniacze, które pomogą w walce ze stanem zapalnym.

Autor artykułu:
Mgr Krzysztof Wójtowicz
Fizjoterapeuta

Źródła:

Baker B.A, Reisky P. Bóle i choroby kręgosłupa. Wydawnictwo Amber, Warszawa 2001.

Koes B.W, Tulder M, Peul W.C. Diagnosis and treatment of sciatica. BMJ 2007; 334(7607).

Luchau T. Zaawansowane techniki mięśniowo-powięziowe Tom I. Edra Urban & Partner Wrocław 2016.

Schleip R, Findley T.W, Chaitow L, Huijing P.A. Powięź. Badanie profilaktyka i terapia dysfunkcji sieci powięziowej. Edra Urban & Partner, Wrocław 2014.

Schünke M, Schulte E, Schumacher U. Prometeusz, Atlas anatomii człowieka Tom I. Wydawnictwo MedPharm, Wrocław 2014.

Straburzyński G, Straburzyńska-Lupa A. Fizjoterapia z elementami klinicznymi. Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2008.

Tanner J. Bóle pleców. Wyd. Laurum, Warszawa 2012.

Kategorie
Blog

Terapia narzędziowa IASTM tkanek miękkich

Terapia narzędziowa IASTM tkanek miękkich

IASTM – Co to takiego?

Instrument Assisted Soft Tissue Mobilization (IASTM), czyli terapia narzędziowa tkanek miękkich, jest bezpieczną, nieinwazyjną nowoczesną metodą pracy służąca do mobilizowania  tkanek miękkich przy wykorzystaniu specjalistycznych narzędzi.

Rozwija się ona powoli wśród polskich fizjoterapeutów, świetnie jednak sprawdzając się w takich przypadkach, jak wspomaganie terapii blizn, leczenie syndromu bólu mięśniowo–powięziowego oraz innych zaburzeń powięziowych. Trzeba jednak dodać, że terapia narzędziowa jest jedynie niewielką częścią szerszego, holistycznego sposobu myślenia terapeutycznego, gdyż integruje się ją zawsze z innymi formami terapii manualnej, jak również odpowiednio ukierunkowanym treningiem.

Narzędzia wykorzystywane do terapii.

Narzędzia wykorzystywane w IASTM, wykonane są z chirurgicznej stali nierdzewnej. Ułatwiają wyszukiwanie i terapię dysfunkcji powięziowych, takich jak sklejenia i restrykcje na znacznie mniejszych i głębiej położonych powierzchniach, do których nie jesteśmy w stanie dotrzeć manualnie. Do innych zalet tej metody zalicza się również skrócenie ogólnego czasu leczenia, ograniczenie potrzeby przyjmowania leków przeciwzapalnych oraz przyspieszenie rehabilitacji.

Wpływ terapii na organizm.

Nasz organizm jest w stanie naprawić pewne rodzaje mikrouszkodzeń, wynikające z intensywnego wykorzystywania danych struktur czy tkanek. W momencie, gdy ich ilość przekracza możliwości naprawcze, w uszkodzonym obszarze tworzy się rodzaj wewnętrznej blizny, która skleja tkanki dookoła. Im większa jest ilość patologicznej tkanki łącznej, mięśnie słabną i tracą elastyczność, a napięcie w obrębie więzadeł zwiększa się, wywołując zapalenia. Nerwy natomiast mogą ulec uciskowi z racji braku przestrzeni do swobodnego ruchu między warstwami tkanek. Taka kombinacja powoduje pojawienie się ograniczeń w zakresie ruchu, utratę siły oraz długotrwały ból. Celem terapii jest więc wywołanie miejscowego stanu zapalnego w miejscach mikrouszkodzeń oraz przerwanie patologicznego układu włókien, a tym samym eliminowanie warstw wewnętrznych blizn.

 

Zastosowanie narzędzi w terapii tkanek miękkich pozwala na uzyskanie zwiększonego przekrwienia tkanek, redukcję dolegliwości bólowych, odzyskanie prawidłowej elastyczności i długości mięśni oraz zakresu ruchu, opracowanie zrostów i sklejeń powięzi oraz poprawiając metabolizm tkankowy. Terapia z wykorzystaniem narzędzi uzupełnia podstawowe techniki mobilizacji tkanek miękkich i odnajduje zastosowanie w przebiegu wielu chorób m.in. w tendinopatiach, entezopatiach, zaburzeniach mięśniowo-powięziowych, bólach pleców, zapaleniach ścięgien, neuralgiach, rwie kulszowej i innych.

Jakie zaburzenia możemy leczyć przy użyciu IASTM?

  • Bóle kręgosłupa
  • Zespół cieśni nadgarstka
  • Zapalenia ścięgien, kaletek
  • Zapalenie rozcięgna podeszwowego
  • Bóle mięśni
  • Łokieć tenisisty, łokieć golfisty
  • Urazy stawu skokowego
  • Shin splints, zespół tarcia pasma biodrowo-piszczelowego
  • Zespół „gęsiej stópki”, naciągnięcia więzadeł stawu kolanowego, 
  • Kolano skoczka

Poniżej kilka słów o tym komu zawdzięczamy IASTM.

IASTM pochodzi od Gua-Sha jednej z form Tradycyjnej Medycyny Chińskiej, którą datuje się na 3000-2000 lat p.n.e. Korzenie sięgają również starożytnego Egiptu, Indii a także Grecji. Wyniki przeprowadzonych prac badawczych nad IASTM z lat dziewięćdziesiątych minionego wieku oficjalnie przedstawiono w 1994 roku. Jest to data przełomowa. Opatentowana technologia zwana techniką Grastona (TG-IASTM), wprowadziła do użycia przyrządy ze stali nierdzewnej, które mają na celu efektywne leczenie zaburzeń tkanki miękkiej.

Autor artykułu:
Mgr Bartłomiej Kalisz
Fizjoterapeuta

Źródła:

1. Physiopedia: https://www.physio-pedia.com/Instrument_Assisted_Soft_Tissue_Mobilization
2. Robert Schleip, Thomas W. Findley, Leon Chaitow, Peter A. Huijing: Powięź. Badanie, profilaktyka i terapia dysfunkcji sieci powięziowej. Elsevier Urban&;Partner, Wrocław, 2014, s. 455 – 461.
3. Matthew Hajzl: IASTM – Instrument Assisted Soft Tissue Mobilization – Primer, Waszyngton DC, 2015.

Kategorie
Blog

Terapia Falą Uderzeniową

Terapia Falą Uderzeniową
Wykorzystanie Fali Uderzeniowej w różnych jednostkach chorobowych

Historia tej terapii sięga lat 90. XX wieku, gdy  zaprezentowano wykorzystanie terapii falami uderzeniowymi w rehabilitacji. Znalazła ona zastosowanie m.in. w chirurgii, medycynie sportowej, reumatologii, dermatologii, czy medycynie estetycznej.

Czym właściwie jest fala uderzeniowa?

Jest falą mechaniczną, której ciśnienie rośnie od wartości ciśnienia otoczenia do wartości maksymalnej (100 MPa) w czasie nanosekundy. Ciśnienie następnie maleje wykładniczo, osiągając wartość mniejszą od wartości wyjściowej, po czym wzrasta do wartości początkowej. Cały cykl trwa 10 ms. Częstotliwość generowanej fali określa się w przedziale od 16 Hz do 20 MHz. Prędkość rozchodzenia się fali uderzeniowej jest większa od prędkości rozchodzenia się fali akustycznej w materiale.

Okazało się, że fala ma szereg właściwości, m.in. niweluje ból, wpływa na metabolizm komórkowy, poprawia przepływ krwi w miejscu zabiegowym, stymuluje regenerację tkanek miękkich, pobudza tworzenie się nowych naczyń krwionośnych, ale też zwiększa syntezę tlenku azotu w śródbłonku.

Wskazania

  • Ostroga piętowa, zapalenie powięzi podeszwowej stopy.
  • Ból ścięgna Achillesa
  • Zespół mięśnia piszczelowego przedniego
  • Ból ścięgien rzepki ( kolano skoczka )
  • Ból w przyczepach ścięgna udowego
  • Zespół tarcia proksymalnego pasma biodrowo – piszczelowego
  • Zapalenie przyczepu ścięgna do krętarza
  • Ból w okolicy pachwiny
  • Bóle stawów barkowych ze zwapnieniami lub bez
  • Zapalenie nadkłykcia (łokieć tenisisty i golfisty)
  • Wyrośla kostne w drobnych stawach dłoni
  • Ból po wewnętrznej stronie nadgarstka
  • Staw rzekomy

Nie każdy może jednak korzystać z tej formy terapii. Wśród przeciwskazań pojawiają się:

  • Zaburzenia krzepnięcia krwi
  • Stosowanie leków przeciw zakrzepowych
  • Zakrzepica
  • Choroba nowotworowa
  • Ciąża
  • Ostre stany zapalne
  • Dzieci w okresie wzrostu
  • Polineuropatia w cukrzycy

Jak wykonywany jest zabieg?

Na ciało pacjenta nakłada się żel zabiegowy. Podczas zabiegu przemieszcza się aplikator, wykonując ruchy okrężne. Naprowadzana jest głowica na obszar terapeutyczny, co może odbywać się z wykorzystaniem obrazu USG, RTG, tomografii komputerowej. Praca aparatu może być impulsowa lub ciągła. Czas trwania zabiegu 5 – 10 minut, zaleca się 1 – 12 sesji co 3 – 10 dni. Poziom energii przyłożenia powinien zostać zawsze dostosowany indywidualnie do wrażliwości pacjenta.

Wpływ fali uderzeniowej na jednostki chorobowe.

Terapia falami uderzeniowymi znajduje zastosowanie w wybranych jednostkach chorobowych m.in:

  • Łokieć tenisisty
  • Ostroga piętowa
  • Zwapnienie okołobarkowe
  • Kolano skoczka
  • Zapalenie ścięgna Achillesa

Łokieć tenisisty

Zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej, spowodowane jest przeciążeniem stawu łokciowego i ścięgien mięśni przedramienia.

Leczenie:  Stosujemy 3 zabiegi powtarzane co tydzień, składające się z 1000 – 3000 impulsów. Energia fali 0,06 – 0,17 mJ/mm2. Terapia zmniejsza odczuwanie bólu przez chorego.

Ostroga piętowa

Ostroga piętowa (narośl kostna na kości piętowej) jest przewlekłym stanem zapalnym toczącym się w okolicy rozcięgna piętowego, który może być spowodowany podrażnieniem włókien nerwowych, przewlekłym przeciążeniem więzadeł lub zapaleniem pochewek ścięgien.

Leczenie:  Wykorzystuje się częściej falę nisko energetyczną. Zabiegi wykonywane są najczęściej trzykrotnie z tygodniową przerwą między nimi. Liczba impulsów fali uderzeniowej w jednym zabiegu jest bardzo zróżnicowana od 500 do 4000. Gęstość energii strumienia waha się od 0,02 mJ/mm2 do 0,33 mJ/mm2 .

Zwapnienie okołobarkowe

Jest wynikiem zaburzonego ukrwienia ścięgien stożka rotatorów, co powoduje ograniczenie ruchomości kończyny lub zesztywnienie stawu ramiennego.

Leczenie:  Fala nisko energetyczna wymaga 3 lub 4 krotnego wykonywania zabiegu (z tygodniową przerwą). Ułożenie generatora fali odbywa się poprzez wskazanie przez pacjenta miejsca największego bólu. W każdym zabiegu generowanych jest 2000 impulsów, które osiągają szczytowe ciśnienie 0,25 MPa z częstotliwościa podawania impulsów os 2 Hz do 8 Hz. Energia osiąga wartość 0,06 – 0,12 mJ/mm2. Stosujemy również falę uderzeniową skupioną o energii 0,2 – 0,28 mJ/mm2. Stosuje się dwa zabiegi na które składa się od 2000 do 2500 impulsów.

Kolano skoczka

Zmiany przeciążeniowo – zwyrodnieniowe więzadła rzepki. Jest kontuzją charakteryzującą się występowaniem bolesności zlokalizowanej w proksymalnej części więzadła rzepki.

Leczenie:  Generowane ciśnienie ma wartość od 0,2 do 0,4 MPa, a energia od 0,06 do 0,18 mJ/mm2. Wykonuje się 5 zabiegów z tygodniowymi przerwami. W każdym zabiegu aplikowane jest 2000 impulsów z częstotliwością 5 Hz.

Zapalenia ścięgna Achillesa

Jest spowodowane długo trwałym, powtarzanym uciskiem ścięgna lub urazem przeciążeniowym.

Leczenie:  Manualnie lokalizujemy bolesne punkty w okolicy ścięgna. Wykonuje się 5 zabiegów, dwa razy w tygodniu. W każdym zabiegu aplikowane jest minimum 2000 impulsów z częstotliwością 10 Hz.  

W przychodni „Revita” posiadamy nowoczesny aparat do terapii falą uderzeniową. Sprzęt ma wszystkie wymagane atesty. Zabiegi wykonywane są pod okiem wykwalifikowanych specjalistów.Zapraszamy do naszej Placówki.

 

Autor artykuł :

Mgr Anna Nakonieczna

Fizjoterapeuta

Źródła:

  1. Bauer A., Więcheć M., Przewodnik metodyczny po wybranych zabiegach fizykalnych
  2. Hołubowicz D., „Terapia falą uderzeniową”, Rehabilitacja w praktyce, 3, 2008, 26-27
  3. Kasprzak W., Mańkowska A.,  „Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa”
  4. Mai, „Fale uderzeniowe w sporcie wyczynowym”, Rehabilitacja w praktyce, 4, 2008, 32 – 34.
  5. Stokłosa K., „ Fala uderzeniowa – podstawy teoretyczne i zastosowanie kliniczne” , Rehabilitacja w praktyce, 1, 2009, 35 -37.
  6. Stokłosa K., „Fala uderzeniowa – podstawy teoretyczne i zastosowanie kliniczne”
  7. Taradaj J., Sieronia A., Jarzębski M., „ Fizykoterapia w praktyce” ELAMED Katowice 201
Kategorie
Blog

Głęboka Oscylacja – Deep Oscillation

Głęboka Oscylacja
Wykorzystanie Głębokiej Oscylacji przy urazach sportowych

Zastosowanie głębokiej oscylacji

Głęboka oscylacja jest to unikalna i opatentowana metoda fizjoterapeutyczna, wykorzystywana w celu uzyskania szybkich efektów po zbiegach chirurgicznych, urazach, przeciążeniach i w schorzeniach neurologicznych. Przyczynia się onado zmniejszenia dolegliwości bólowych, obrzęków, stanów zapalnych i terapii ran. Jej unikalność względem innych terapii polega na dogłębnym działaniu obejmującym wszystkie warstwy tkanek tj. skóra, tkanka łączna, tkanka tłuszczowa podskórna, mięśnie, naczynia krwionośne i limfatyczne. Za atut i komfort w trakcie wykonywania zabiegu należy uznać brak nieprzyjemnych odczuć.

Główną zaletą tej metody jest możliwość mechanicznej stymulacji w przypadkach gdzie inne metody tradycyjnej terapii mechanicznej są przeciwwskazane. Sytuacje te to takie, w których dochodzi do ciężkich i rozległych urazów tj. stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia, a również w przypadku trudno gojących się ran.

Głęboka oscylacja jest wskazana w sytuacja takich jak:

  • Terapia przed i pooperacyjna- znacząco przyśpiesza znoszenie obrzęków i wysięków. Dzięki możliwości szybkiego zastosowania terapii (nawet 2 dzień po operacji) stymuluje proces szybszego gojenia ran, wyhamowuje stany zapalne, w dużym stopniu zmniejsza ból, poprawia jakość bliznowaciejącej tkanki. Dzięki swojej unikalności głęboka oscylacja jest stosowana jako pierwsza terapia znajdując zastosowanie np. po przeszczepach skóry, mastektomii, cesarskim cięciu, zespoleniach, endoprotezach, itp.
  • Zespoły bólowe – fibromialgia, choroba Sudecka i inne z towarzyszącym chronicznym bólem, obrzękiem w przypadku których silnie uśmierza ból.
  • Urazy mechaniczne i przeciążeniowe oraz uszkodzenia neurologiczne- przy urazach mechanicznych, kontuzjach które powstały wskutek przeciążeń oraz uszkodzeniach neurologicznych ma działanie przeciwbólowe, przeciwobrzękowe, przeciwzapalne, stymuluje procesy regeneracyjne, poprawia odżywianie tkankowe. Dzięki temu szybciej możemy przejść do aktywnej rehabilitacji i przyśpieszyć powrót do treningu.
  • Chirurgia plastyczna i medycyna estetyczna- Ze względu na działanie przeciwobrzękowe, przeciwdziałające zwłóknieniu tkanek, przyśpieszające usuwanie toksyn jest dobrą terapią przed i po zabiegu liposukcji i innych inwazyjnych procedur medycyny estetycznej.

Jak działa Deep Oscilation?

Działanie Głębokiej Oscylacji opiera się na przerywanym polu elektrostatycznym, wytwarzanym pomiędzy aplikatorem, a tkankami pacjenta. W trakcie zabiegu tkanki pacjenta, dzięki siłom elektrostatycznym są pociągane, a następnie zwalniane w wybranym zakresie częstotliwości (5-250 Hz).

Procesy fizjologiczne głębokiej oscylacji które zostały potwierdzone kliniczne to:

  • Szybki efekt przeciwbólowy
  • Działanie przeciwzapalne
  • Szybka resorpcja obrzęków
  • Wspomaganie gojenia się ran
  • Efekt przeciwzwłóknieniowy
  • Poprawa trofiki tkanek
  • Zmniejszenie rumienia
  • Usuwanie toksyn
  • Poprawa jakości tkanki

Jak wygląda zabieg?

W zależności od problemu jaki występuje możemy wykorzystać terapię do masażu łącznotkankowego, klasycznego lub limfatycznego. Kiedy mamy do czynienia z obrzękami różnego typu bądź ranami należy postępować zgodnie z metodyką drenażu wg dr.Asdonka. Zabieg rozpoczyna się od drenażu obszaru ujściowego tj. szyja i kąty żylne, następnie wykonuje się drenaż obszaru przyobrzękowego kończąc na drenażu obszaru obrzękowego lub rany.

Pacjent trzyma elektrodę bierną między palcami, należy pamiętać, iż skóra powinna być sucha bądź posypana talkiem aby nie zaburzyć działania pola elektrostatycznego. Terapeuta wykonuje okrężne ruchy w kierunku odpływu węzłów chłonny używając do tego aplikatora z głowicą. Podczas zabiegu na rany, owrzodzenia i odleżyny zalecane jest zabezpieczanie rany jałowym opatrunkiem Tegaderm co pozwala na prowadzenie zabiegu na obszarze rany.

Przypadek z praktyki

Pacjent po uszkodzeniu prawego stawu skokowego, który nastąpił podczas meczu koszykówki  – uraz skrętny z uszkodzeniem więzadeł okołostawowych. Obrzęk, ograniczenie ruchomości, ból prawego stawu skokowego. Widoczny obrzęk i krwiak okolicy kostki bocznej.  W USG obraz skręcenia oraz naderwania więzadeł stawu skokowego prawego.

Zabiegi zlecone do realizacji:

  • praca indywidualna: mobilizacja oraz ręczny drenaż limfatyczny,
  • laser punktowy – 200J
  • pole elektromagnetyczne 25 min, 40Hz, 2.5mT, kształt pola – sinusoidalny
  • krioterapia miejscowa – 5 min
  • zlecono zaopatrzenie medyczne w celu ustabilizowania i odciążenia stawu

 Zabieg głębokiej oscylacji wykonano przez 10 dni z użyciem zmiany częstotliwości co 5 minut zaczynając od częstotliwości 120-180 Hz, następnie 14-30 Hz kończąc na 85 Hz.

Każdego dnia widać było znaczną poprawę w likwidacji obrzęku oraz zmniejszeniu się krwiaków. Po 10 dniach fizjoterapii ustąpiła bolesność pojawiając się jedynie po dłuższym wysiłku fizycznym. Poprawiła się ruchomość stawu. Krwiak i obrzęk całkowicie ustąpił. Pacjent po 14 dniach od urazu prawidłowo obciążał stopę, nastąpiła normalizacja napięcia mięśniowego, siła mięśniowa 5+ w skali Loveta,  pełen zakres ruchomości stawu.

Autor artykułu:
Mgr Karolina Piekarczyk
Fizjoterapeuta

Kategorie
Blog

Twoja odporność powstaje w jelitach

Twoja Odporność Powstaje W Jelitach!
Mikrobiota Jelitowa Jako „mózg” Układu Immunologicznego.

MIKROBIOTA JELITOWA – Co to takiego?

Pod pojęciem mikrobioty jelitowej rozumiemy cały zespół mikroorganizmów zamieszkujących nasz układ pokarmowy. Są to głównie bakterie i grzyby, a ich rodzaj, różnorodność i ilość zależą od umiejscowienia w układzie pokarmowym, naszej diety, czynników środowiskowych, a nawet… od tego czy przyszliśmy na świat porodem naturalnym czy poprzez cięcie cesarskie.

We wspomnianym wcześniej układzie pokarmowym mamy od 106 do nawet 1012 mikroorganizmów w jednym gramie suchej ich masy, co daje ok. 1,5 do 2,5 kg różnych bakterii i grzybów.

Mikrobiota jelitowa pełni rozmaite funkcje, a jej prawidłowa struktura ilościowa i jakościowa wspiera homeostazę całego naszego organizmu, kształtując odporność, metabolizm i syntezę wielu niezbędnych związków chemicznych, na przykład serotoniny i prekursorów neuroprzekaźników.

W związku z tym, że niektóre gatunki lub rodzaje bakterii bytujących w naszych jelitach mogą mieć właściwości chorobotwórcze (a nawet rakotwórcze), istotne jest, aby przewagę ilościową zachowały bakterie korzystnie wpływające na procesy przebiegające w jelitach, a co za tym idzie, na nasze zdrowie.

Ekosystem układu pokarmowego

W poszczególnych odcinkach układu pokarmowego, ze względu na panujące w nich warunki oraz ich zróżnicowane funkcje, możemy odnaleźć bakterie, grzyby i archeony w różnym składzie ilościowym i jakościowym. W jamie ustnej znajdziemy bakterie głównie z rodzaju Streptococcus, Peptococcus, Bifidobacterium oraz Staphylococcus.  Przełyk oraz górne odcinki przewodu pokarmowego, z racji dość szybkiego transportu treści pokarmowej, charakteryzują się brakiem możliwości rozwoju mikroorganizmów. Z kolei w żołądku i dwunastnicy bardzo niskie pH dodatkowo ogranicza występowanie wielu gatunków bakterii. Bytują tu głównie Helicobacter pylori, Lactobacillus, Streptococcus oraz drożdżak Candida albicans. W jelitach liczba bakterii stopniowo rośnie, w jelicie czczym znajdziemy Bacteroides, Lactobacillus oraz Streptococcus a w jelicie krętym głównie Bacteroides, Clostridium, Enterococcus, Lactobacillus, Veillonella oraz Enterobacteriaceae. Jednak najwięcej i najbardziej aktywnych mikroorganizmów zamieszkuje jelito grube, należą one do czterech typów: Firmicutes, Bacteroidetes, Proteobacteria Actinobacteria. Publikacje sugerują, że liczebność bakterii w gramie treści jelita grubego wynosi do 1012 komórek, a łączna ich liczba gatunków sięga 800–900.

Stwierdzono, że w jelicie grubym bytują w większości bakterie bezwzględnie beztlenowe: Bacteroides, Clostridium, Fusobacterium, Butyrivibrio, oraz Eubacterium, Bifidobacterium. Znajdziemy tam także bakterie tlenowe i względnie beztlenowe: gram-ujemne pałeczki Enterobacteriaceae, pałeczki Gram-dodatnie Lactobacillus oraz ziarniaki z rodzaju Enterococcus Streptococcus. W jelicie grubym obecne są też w niewielkich ilościach grzyby z rodzaju Candida spp.  Obliczono że, blisko 80% naszych bakterii jelitowych to bakterie niedające się wyhodować tradycyjnymi metodami mikrobiologicznymi, jednakże 30% wszystkich obecnych tam gatunków, stanowi tzw. „rdzeń” występujący u większości ludzi w dających się określić ramach ilościowych. Reszta mikroorganizmów jest modyfikowana przez procesy fizjologiczne, dietę czy aktywność fizyczną. Warto zaznaczyć, że w bogatym ekosystemie jelitowym mikroorganizmy symbiotyczne, komensalne i patogenne, konkurują ze sobą zarówno o przestrzeń nabłonka jelitowego, jak i o substancje odżywcze.

Skąd biorą się dobre bakterie?

W toku badań naukowych wykazano, że bakterie jelitowe kobiety ciężarnej, jej dieta i status zdrowotny mają bezpośredni wpływ na późniejszy profil bakterii jelitowych dziecka. Kluczowym etapem kolonizacji układu pokarmowego człowieka przez mikrobiotę jest moment porodu. Najbardziej korzystny dla rozwoju mikrobioty jest poród naturalny, podczas którego płód, przechodząc przez drogi rodne, jest zasiedlany fizjologiczną mikrobiotą pochwy matki. Nieco inaczej jest w przypadku cięcia cesarskiego, wówczas noworodek jest kolonizowany przez bakterie skórne matki i personelu szpitalnego, a w skrajnych przypadkach szczepy pochodzenia szpitalnego. Przyjmuje się, że pierwsze 1000 dni życia dziecka wraz z życiem płodowym programuje mikrobiotę, mając kluczowy i długotrwały wpływ na rozwój oraz zdrowie człowieka. W tym początkowym okresie niezwykle ważna w procesie zasiedlania jelit noworodka i niemowlęcia, poza rodzajem porodu, jest oczywiście forma karmienia. Mimo rozwoju technologii produkcji mieszanek zastępczych to naturalny pokarm matki jest w dalszym ciągu „złotym standardem” w żywieniu noworodków i niemowląt. Karmienie piersią jest niezwykle korzystne również w aspekcie kształtowania mikrobioty jelitowej dziecka. Z mlekiem matki do przewodu pokarmowego noworodka dostają się bakterie z rodzaju BifidobacteriumLactobacillus oraz przedstawiciele rodziny Enterobacteriaceae, a także substancje stymulujące ich wzrost (prebiotyki), w tym najważniejsze oligosacharydy mleka ludzkiego.

Mieszanina bakterii, prebiotyków oraz immunoaktywnych białek w mleku matki, odpowiada za prawidłowe trawienie, rozwój kosmków jelitowych, perystaltykę jelit i kształtowanie układu immunologicznego u noworodka. W pierwszych dwóch latach życia, poprzez wprowadzanie nowych pokarmów, kontakt ze zwierzętami domowymi oraz innymi dziećmi,  różnorodność środowiska mikrobioty zaczyna przypominać tą obecną u dorosłych.

Jelita jako "mózg" odporności – Co im szkodzi? Jak o nie dbać?

Mikroorganizmy jelitowe poza dość oczywistą funkcją jaką jest metabolizm przeróżnych substancji, pełnią również wiele innych. Dość znaczącym odkryciem było to, że mikrobiota jelitowa dość ściśle łączy się ze sprawnością układu odpornościowego, a dokładnie immunostymulacją komórek tkanki limfatycznej związanej z jelitem, w skrócie nazywana GALT (gut-associated lymphoid tissue), wchodzącego w skład układu odpornościowego błon śluzowych MALT (mucosa-associated lymphoid tissue). Ponieważ 70% limfocytów człowieka jest związanych z jelitowym GALT, jelita są nazywane centralnym organem układu immunologicznego. Upraszczając w GALT zachodzi trening immunologiczny limfocytów śródbłonkowych, plazmocytów, makrofagów, mastocytów i granulocytów co ma niebagatelne znaczenie w zwalczaniu różnych infekcji. Musimy pamiętać, że mikrobiom jelitowy, w naszym dorosłym życiu, jest kształtowany przez bogactwo czynników środowiskowych, których wpływ jest zdecydowanie większy niż nasze geny. Te czynniki środowiskowe, w tym dieta, stosowanie antybiotyków, używki itp., są potencjalnymi wyzwalaczami chorób zapalnych i autoimmunologicznych.  Zrozumienie środowiskowej modulacji mikrobiomu jelitowego i jej wpływu na skłonność do chorób jest wciąż w powijakach. Obecnie najlepiej zbadanymi źródłami zmienności mikrobiomu są antybiotykoterapia i dieta.

Antybiotyki są czasem nieodzownym sposobem leczenia chorób zakaźnych, a ich wprowadzenie radykalnie zmieniło opiekę zdrowotną i długość życia człowieka. Jednak dowody sugerują, że stosowanie antybiotyków w dzieciństwie wiąże się z rozwojem szeregu chorób o podłożu immunologicznym, w tym alergii i IBD. Przyjmowanie antybiotyków znacząco wpływa na skład i funkcję mikroflory jelitowej i może powodować długotrwałe niekorzystne skutki.  Różne podzbiory i funkcje komórek odpornościowych mogą być zmienione przez wywołaną antybiotykami dysbiozę drobnoustrojów jelitowych. Zaburzenie drobnoustrojów za pośrednictwem antybiotyków o szerokim spektrum działania hiperaktywację makrofagów jelitowych i ekspansję prozapalnych limfocytów T pomocniczych oraz zwiększa podatność na infekcje. Ponadto antybiotykoterapia umożliwia przerost grzybów jelitowych, co sprzyja polaryzacji makrofagów M2 w płucach, co z kolei sprzyja alergicznemu zapaleniu dróg oddechowych.

Ostatnie czterdzieści lat to popularyzacja tzw. zachodniego stylu życia. Postęp technologiczny we wszystkich jego aspektach nie koniecznie przynosi korzyści, wręcz odwrotnie. Pogoń za sukcesem, praca ponad siły, ciągły stres i jedzenie byle czego w biegu, tak wygląda dzisiaj życie ludzi w wieku produkcyjnym. Obecnie w sklepach wielko powierzchniowych możemy znaleźć lodówki wypełnione gotowymi daniami do podgrzania w mikrofalówce, pełne pułki ciast czy też dział z pieczywem na którym to co leży, z prawdziwym pieczywem ma nie wiele wspólnego. Wszechobecna chemia w postaci konserwantów żywności, kancerogennych tłuszczów trans, cukru sypanego łopatami do wszystkiego, czy warzyw i owoców nafaszerowanych środkami ochrony roślin, doprowadziła społeczeństwa krajów zachodnich do wielu chorób które kiedyś były rzadkością, a dziś są określane mianem „cywilizacyjnych”. Brak aktywności fizycznej, otyłość, cukrzyca i nadciśnienie tętnicze to tylko część tego co toczy społeczeństwa krajów rozwijających się. Zła dieta i stres, siedzący tryb życia, bardzo silnie oddziałują na nasze zdrowie, a w szczególności naszą odporność. Choroby nowotworowe nie powstają tylko w wyniku zanieczyszczenia środowiska i chemii w żywności, tutaj kluczowa jest nasza „jelitowa odporność”. Jeśli nie zwolnimy w tej pogoni, czekają nas kolejne pandemie chorób z którymi jako społeczeństwa mało odporne, będziemy przegrywać. Nie potrzeba tak wiele aby zadbać o swoje zdrowie, w tym o swoją odporność.

Zgodnie z zaleceniem WHO powinniśmy uprawiać aktywność fizyczną minimum 150 minut tygodniowo. Wystarczy kilka razy wyjść na dłuższy spacer albo przejechać kilka kilometrów na rowerze, każdego na to stać. Zamiast jechać do pracy samochodem, pojedź rowerem, albo autobusem i wysiądź dwa przystanki wcześniej, krótki spacer dobrze Ci zrobi. Jeśli nie mieszkasz na parterze, zamiast windy wybierz schody – to takie proste. Nie musisz kupować sprzętu do ćwiczeń w domu, albo karnetu na siłownię na którą potem i tak nie chodzisz, ćwiczyć można w domu wykorzystując ciężar swojego ciała i kawałka podłogi.

Żywność wysoce przetworzona tj. gotowe dania bardzo niekorzystnie wpływa na stan naszych jelit. Staraj się ograniczyć, a najlepiej całkowicie wyeliminuj z twojej diety gotowe produkty żywnościowe i fast foody. Gotuj w domu z „surowych składników” masz wtedy większą kontrolę nad tym co jesz. Włącz do swojej diety owoce i warzywa, ale nie te z hipermarketu, wybierz te z targu od rolnika. Codziennie spożywaj produkty zawierające „dobre bakterie” jak np. przetwory mleka (kefir, jogurt naturalny). Nie zapomnij o kiszonkach! Kapusta, ogórki czy buraki kiszone są nie tylko smaczne, to świetne źródło bakterii pro-biotycznych a także wielu substancji odżywczych korzystnie wpływających na nasze jelita. Zakwas buraczany uważany jest za tzw. „superfood”, pij codziennie szklankę a na pewno twój układ pokarmowy będzie pracował lepiej.

Autor artykułu:
Mgr Rafał Kowalczyk
Fizjoterapeuta

Źródła:

Gałecka, A. M. Basińska, A. Bartnicka. Znaczenie mikrobioty jelitowej w kształtowaniu zdrowia człowieka — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego. Forum Medycyny Rodzinnej 2018;12(2):50-59

Zheng, D., Liwinski, T. & Elinav, E. Interaction between microbiota and immunity in health and disease. Cell Res 30, 492–506 (2020)

Mroczyńska M, Libudzisz Z, Gałęcka M, et al. Mikroorganizmy jelitowe człowieka i ich aktywność metaboliczna.Prz Gastroenterol. 2016; 4: 218–224

Dethlefsen L, Eckburg PB, Bik EM, et al. Assembly of the human intestinal microbiota. Trends Ecol Evol. 2006; 21(9): 517–523

Ley RE, Peterson DA, Gordon JI. Ecological and evolutionary forces shaping microbial diversity in the human intestine. Cell. 2006; 124(4): 837–848

Dominguez-Bello MG, Costello EK, Contreras M, et al. Delivery mode shapes the acquisition and structure of the initial microbiota across multiple body habitats in newborns. Proc Natl Acad Sci U S A. 2010; 107(26):11971–11975

Radwan P, Skrzydło-Radomańska B. Rola mikroflory jelitowej w zdrowiu i chorobie. Gastroenterologia Praktyczna. 2013; 2: 1–11

MacDonald TT. The gut is still the biggest lymphoid organ in the body. Mucosal Immunol. 2008; 1(4): 246–247

Rusch K, Peters U. Jelito grube — centrum układu immunologicznego. Medycyna Biologiczna. 2003; 2: 54–58